KİŞİSEL GELİŞİM

  

Karakter eğitiminin 7 unsuru

Yaratıcılık ve Problem Çözme, Sorumluluk Alma ve İnisiyatif Kullanma, Odaklanma ve Öz-disiplin, Dürüstlük ve Tutarlılık, Empati, Takım Çalışması ve İşbirliği, İyimserlik ve Motivasyon.

Bu karakter özelliklerinin her birinin ortalama 7 alt başlığı da bulunuyor. Yapılan bir araştırmada da anne ve babaların çocuklarına hangi temel karakter özelliklerini kazandırmaları gerektiğini bilmediği belirlendi.

Örneğin bir çocuk problem çözmeyi bilmediğinde, yetişkinliğinde de problemiyle yaşıyor. Sorunlarını birçok örnekte akıl ve bilgiyle değil, kaba kuvvetle ve bağırarak çözmeye çalışıyor.

Sorumluluk almayı öğrenememiş bir çocuk, yaptığı eylemlerin sonuçlarıyla ilgilenmiyor ve zamanını çok kötü kullanıyor. Yapması gerekenleri değil, yapmaması gerekenleri yapıyor. Olgun bir davranıştan uzak çocukça tavırlarını yetişkinliğinde de sürdürüyor.

Üçüncü karakter unsuru, özellikle okul başarısıyla birebir ilgili. Özdisiplini olan çocukların belirli bir sınavı geçmesi için özel derse ya da dershaneye ihtiyaçları yok. Çocuklar kararlılıkla, çalışmak istedikleri konuya odaklanıp istedikleri sonuçlara ulaşabiliyor.

Çok önemli başka bir karakter özelliği, doğruluk ve tutarlılık. İletişiminde dürüst olmayan bir çocuk, bir problem fabrikası gibidir. Açıklamadığı problemini gizlemeye çalışırken yeni problem daha üretir.

İnsan sosyal bir varlık; diğer insanlarla ilişki içinde olmadan yaşayamıyor. Dolayısıyla bir başkasını anlamak, onunla empati kurmak, ona karşı nazik ve gerekiyorsa merhametli olmak ilişkilerimizi son derece uyumlu hale getiriyor.

Empati ile paralel giden bir başka karakter özelliği de, bireyin takım çalışması kabiliyeti. Büyük işler takımlar tarafından yapılıyor. Dolayısıyla bireyin işbirliği yapma kapasitesini geliştirmek gerekiyor.

Yedinci unsur ise iyimserlik. İyimser ve motivasyonu yüksek olmayan insanların yapabilecekleri baştan kısıtlanmış oluyor. Her şeyin iyi olacağını düşünen birinin, her şeyi iyi yapmak için enerjisi de oluyor.

Gençlerin bilgiye mi, doğru karaktere mi ihtiyacı var sorusunun cevabı, bence basit ve açık. Bilgiye her zaman erişilir. Ama doğru karakter özellikleri çok daha zor kazanılıyor.

Zekayı kullanma ve geliştirme yolları

Her insanın kendine özgü bir zekâ profili vardır. Zeka insanların hayatının akışını ve işteki başarına mutlaka etki eder. Ama her insan zekasını tanımlayıp gelişteribilir. Peki bunu nasıl başarabilir?

Her insan aktif olarak kullandığı zekâları ile özel bir karışıma sahiptir. Her insanın kendine özgü bir zekâ profili vardır. Zekâların her biri insanda farklı bir gelişim sürecine sahiptir. Bütün zekâlar dinamik seyreder. İnsandaki zekâlar tanımlanabilir ve geliştirilebilir.

Psikolog Efser Selamet´e göre her insan kendi zekâsını geliştirmek ve tanımak fırsatına sahiptir. Her bir zeka, hafıza, dikkat, algı ve problem çözümü açısından farklı bir sisteme sahiptir.

Bir zekânın kullanımı esnasında diğer zekâlardan da faydalanılabilir. Kişisel altyapı, kültür, kalıtım, inançlar zekâların gelişimi üzerinde etkiye sahiptir. Bütün zekâlar insanın kendini gerçekleştirmesi yolunda farklı ve özel kaynaklardır. İnsan gelişimini değerlendiren tüm bilimsel teoriler çoklu zekâ teorisini desteklemektedir. ?u anda bilinen zekâ türlerinden daha farklı zekâlar da olabilir.

Neler yapmalıyız?

- Eğer çocuğunuz size devamlı ne kadar çok şey bildiğini kanıtlamaya çalışıyorsa, bir şeyleri çözmelerine ve içgüdülerini beslemelerine izin verin.

Yanlış yaptıklarında, "Ben yaparım demiştim" demeyin.

- Düşünmelerini motive edin ve yaptıkları üzerinde tekrar düşünmeleri için cesaretlendirin.

Bulmaca çözmeleri için cesaretlendirin. Dama, satranç, tavla oynatın.

Satranç kulübü gibi problem çözme aktivitesine katın.

- Mantık oyunları oynayın.

- Bir teleskop veya mikroskop alarak birlikte gözlemler yapın.

- Eğer çocuklarınız konuşmayı seviyorsa onları size hikaye okumaları için cesaretlendirin. Hikayeyi oynamalarını, hikayeyi tutkuyla anlatmalarını ve değişik karakterleri konuştururken farklı sesler kullanmalarını sağlayın. Çocuğunuzla sık sık kütüphaneye gidin, gazete ve dergilere abone olmasını teşvik edin.

- Kelime oyunları oynayın

- Günlük okuma saatleri planlayın

- Hızlı okuma kurslarına katılın

- Arkadaşlarınızla okuma etkinlikleri düzenleyin

- Günlük tutun

- ?iir kasetleri dinleyin

- Sevdiğiniz şiir ve sözleri ezberleyin

- Öğrendiğiniz yeni kelimeleri günlük yaşamınızda kullanın

- İzlediğiniz bir film yada başınızdan geçen herhangi bir öğretici olaydan sonra öğrendiklerinizi yazın. Tüm bunları yapması için çocuğunuzu da teşvik edin. 

Beyninizi doğru kullanın!

Önemli kararlarınızı açık havada yürürken alın, yabancı dil öğrenmeye çalışın, güzel bir fotoğrafa bakın, odanızın camını açarak kendinize oksijen ısmarlayın... İşte beyninizi daha iyi çalıştırmanın yolları.

Türkiye´de kişisel gelişim kültürünü yaygınlaştırmak için kurulan KİGEM, 13-19 Mart tarihlerini, ´Beyin Haftası´ olarak kutlamaya başladı. Dünyanın 67 ülkesinde de bu tarihler beyin haftası olarak kutlanıyor. Hafta kapsamında beyni doğru kullanma bilincini yaygınlaştırmak için KİGEM ´in kurucusu Mümin Sekman tarafından hazırlanan ´Beynine iyi bak!´ adlı kitapçık dağıtılacak. İşte ´Beyin kullanma Klavuzu´ndan beyninizi doğru kullanmanın çarpıcı yolları...

AÇIK HAVADA DÜŞÜNÜN

1- Beyin açık havadayken ve ayaktayken daha iyi çalışır. İnsan beyninin ayaktayken yaklaşık yüzde 10 daha fazla çalıştığı düşünülmektedir. Önemli kararlarınızı alırken kapalı alandaysanız, ´volta atmayı´ deneyebilirsiniz.

2 - Yürürken kolları sallamak beynin performansını olumlu etkiliyor. Önemli kararlarınızı açık havada, kollarınızı sağa sola sallayarak yürürken almaya ne dersiniz?

3- Yabancı bir dil öğrenme beyni güçlendiriyor. Her gün birkaç yabancı ya da yerli yeni kelime öğrenip, kullanabilirsiniz. Sözlük okuyabilirsiniz. Alışveriş listesi veya telefon numaralarını ezberlemeyi deneyebilirsiniz.

4- Zihinsel jimnastik /antrenman yapın. Bunun için çeşitli bulmacaları çözebilirsiniz. Satranç gibi akıl oyunları oynayın.

RUTİNDEN KURTULUN

5 - Rutin olarak tekrar ettiğiniz davranışlardan vazgeçin. Bazen telefonu sol elinizde tutun, çantanızı diğer elinizle taşıyın, evinize başka bir yoldan gidin. En azından bir günlüğüne televizyon kumandasını sık kullanmadığınız elinizde tutun.

6 - Entelektüel zevklerinizi geliştirmek için her gün mutlaka iyi bir özdeyiş antolojisinden birkaç cümle okuyun. Beyninizi kaliteli cümlelerle besleyin!

7 - Her gün güzel bir resme veya fotoğrafa bakmaya çalışın. Estetik algınız, gördüğünüz estetik şeyler kadar gelişir.

8 - Sevdiğiniz bir müziği bir süre gözleriniz kapalı dinleyin. Beyin otoriteleri tarafından klâsik müziğin zekâya 7 puan ekleyebildiği iddia edilmektedir.

9 - Günde aklınızdan 60 bin ile 80 bin arası düşünce geçer. Bu düşünceler ne hakkındaysa, hayatınız da ona göre şekillenir. Unutmayın, kafanızda en çok neyi düşünürseniz, hayatınızda da onu çoğaltırsınız.

10 - Bir konu hakkında düşünürken, nasıl düşündüğünüzü de gözlemleyin. Düşünmek üzerine düşünmek, beyin ve düşünce kapasitesini artırır.

 

KALİTELİ BEYİN İÇİN UYKU

11 - İyi bir uyku kaliteli bir beyin için şarttır. Çok uyuyorum diye üzülmeyin. Einstein´in günlük 10 saatten fazla uyuduğu biliniyor. 24 saati geçen uykusuzluk beyinde sarhoşluğa benzer bir etki yapar.

12 - Bol ve temiz oksijen beyin için çok önemlidir. Beynimiz ağırlık olarak vücudumuzun yüzde 2´sini oluşturduğu halde, vücuda gelen oksijenin yüzde 25´ini tüketir. Oksijensiz kaldığımızda ölümü gerçekleşen ilk organımız beyindir. Odanızın penceresini açarak kendinize bol bol oksijen ısmarlayın.

13 - Farklı düşünme tarzları beyninizi geliştirir. Çocuklar ve hayvanlarla daha fazla vakit geçirin. Sizden farklı düşünen insanlarla konuşun.

14 - Kullanılmayan organ körelir. Sürekli televizyon seyrederek beyninizi ´düşük viteste çalıştırmayın.

15 - Beynin en tehlikeli yanı ´ters çaba´ kuralına göre çalıştığı anlardır. Başınıza gelmesinden en çok korktuğunuz şeye odaklanırsanız, korktuğunuzu başınıza getirir! Buna ters çaba kuralı denir. Beyin odaklanılan hedef olumsuz olsa bile, bunu gerçekleştirmek için çalışır. Topluluk önünde konuşma yaparken ´acaba heyecanlanır mıyım?´ diye düşünürseniz, heyecanlanırsınız.

16 - Beyni yoran monotonluktur. Hayatınızı ne kadar renklendirirseniz, beyninizi o kadar neşelendirirsiniz.

 

SİHİRLİ SAYI KURALI

17 - Beyin kısa süreli hafızada beş ile yedi arasındaki bilgiyi işleyebilir. Yeni bir bilgi gelince, bu bilgilerden birini atar. Buna ´sihirli sayı´ kuralı denir. Bu kural aşılıp aşırı bilgi yüklenmesi durumunda beynimiz ´servis dışı´ olur. Hayatınızın en büyük kararlarını alırken ´kafadan ´ değil, tıpkı beş haneli iki rakam grubunu çarparken yaptığınız gibi, bir kâğıt üzerine yazarak ne yapacağınızı hesaplayın.

18 - Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur. Fiziksel zindelik, zihinsel zindelik getirir. Uzun süre hareketsiz kalmak, zihni de hareketsizleştirir. Spor yapmaya, fazla kilolarınızdan kurtulmaya özen gösterin. Yeterince su için. Çünkü insan beyninin yüzde 78´i su ile kaplıdır.

19 - Ders çalışırken ilk öğrenilenler, son öğrenilenler, sık tekrarlananlar ve ilginç bulunanlar en çok akılda kalanlardır. Dersleri kısa aralar vererek çalışmak akıllıca bir harekettir.

20 - Bu hafta kafanızı nasıl daha iyi çalıştırabileceğiniz üzerine daha fazla düşünün. Unutmayın, beynimizi daha iyi çalıştırmak için kullanacağımız organ yine beynimiz! ´Aklınızı ´başınıza´ toplayın ve kullanın!